آیه انفاقآیه انفاق، آیه ۲۷۴ سوره بقره ، در باره فضیلت انفاق و نازل شده در شان امام علی علیه‌السّلام را می‌گویند. ۱ - تعریفآیه ۲۷۴ سوره بقره یکی از آیاتی است که در فضیلت انفاق نازل شده، و به همین جهت آن را آیه انفاق می‌گویند: (الذین ینفقون اموالهم باللیل و النهار سرا و علانیة فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون)؛ «آنها که اموال خود را، شب و روز ، پنهان و آشکار، انفاق می‌کنند، مزدشان نزد پروردگارشان است، نه ترسی بر آنهاست، و نه غمگین می‌شوند». ۲ - شان نزولدر احادیث بسیاری- از شیعه و اهل سنت - آمده است که این آیه در باره علی علیه‌السّلام نازل شده است زیرا آن حضرت چهار درهم داشت، درهمی را شب، و درهمی را روز، و درهمی را آشکارا، و درهمی را در نهان انفاق کرد، و این آیه نازل شد. ۳ - نکات تفسیریدر این آیه سخن از کیفیات مختلف و متنوع انفاق سخن گقته شده است، و نشانگر این مطلب است که انفاق کنندگان باید در انفاق خود به هنگام شب یا روز، پنهان یا آشکار، جهات اخلاقی و اجتماعی را در نظر بگیرند؛ آنجا که انفاق به نیازمندان موجبی برای اظهار ندارد، آن را مخفی سازند تا هم آبروی آنان حفظ شود، و هم خلوص بیشتری در آن باشد، و آنجا که مصالح دیگری مانند تعظیم شعائر و تشویق و ترغیب دیگران در کار است، و انفاق جنبه شخصی ندارد، تا هتک احترام کسی شود (مانند انفاق برای جهاد و بناهای خیر و امثال آن) و با اخلاص نیز منافات ندارد، آشکارا انفاق نمایند. هر چند بعید نیست که مقدم داشتن شب بر روز، و پنهان بر آشکار، اشاره به این باشد که مخفی بودن انفاق بهتر است مگر موجبی برای اظهار باشد، هر چند باید در همه حال و به هر شکل، انفاق فراموش نشود. [۲]
مکارم شیرازی، ناصر، ۱۳۰۵ -، تفسیر نمونه، ج۲، ص(۳۶۰-۳۶۲).
[۳]
طبرسی، فضل بن حسن، ۴۶۸ - ۵۴۸ق، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، ج۲، ص۶۶۷.
[۴]
بحرانی، هاشم بن سلیمان، - ۱۱۰۷ق، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۵۵۱.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله«آیه انفاق». |